Marika Natalia Kuźmicz (ur. 20 sierpnia 1982 w Warszawie) – historyczka sztuki, założycielka i prezeska Fundacji Arton, odkrywczyni i opiekunka archiwów polskich artystek i artystów, dziekana Wydziału Zarządzania Kulturą Wizualną Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
Absolwentka Instytutu Historii Sztuki na Uniwersytecie Warszawskim (2008). W 2010 założyła Fundację Arton, która koncentruje się na sztuce polskiej lat 70. Działalność fundacji polega na organizacji prywatnych archiwów oraz przygotowywaniu wystaw, publikacji oraz materiałów wideo popularyzujących wiedzę o twórczości i życiu artystek i artystów. W 2014 otrzymała tytuł doktory w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk na podstawie pracy Fotograf Jan Mieczkowski. Studium życia i twórczości (promotorka – Wanda Mossakowska). W 2017 zainicjowała powstanie Fundacji im. Edwarda Hartwiga, gdzie pełni funkcję prezeski. W 2020 otrzymała stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z zakresu upowszechniania kultury.
Kuratorka wystaw, autorka i redaktorka publikacji, producentka i konsultantka filmów o sztuce, organizatorka pokazów filmowych poświęconych polskiej awangardzie (m.in. Arton Review 2017, Whitechapel Gallery, Londyn i pokaz Avant-Garde Films by Polish Women Artists of the 1970s w Anthology Film Archive, Nowy Jork 2021.
Główna koordynatorka i pomysłodawczyni międzynarodowego projektu Forgotten Heritage: European Avant-Garde Art Online, zrealizowanego przez Fundację Arton w ramach programu Kreatywna Europa z instytucjami partnerskimi z Belgii, Chorwacji i Estonii (którego rezultatem jest baza artystek i artystów) oraz kolejnej edycji projektu Not Yet Written Stories: Women Artists’ Archives On-Line. Wiceredaktorka rocznika naukowego “Miejsce. Studia nad Sztuką i Architekturą Polską XX i XXI wieku”. Członkini ArtTable – amerykańskiej organizacji zajmującej się promowaniem kobiet w sztukach wizualnych.
Wykładowczyni Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie i Collegium Civitas. Była zatrudniona również w Uniwersytecie Warszawskim. Jak sama mówi o swoim doświadczeniu pedagogicznym: „…Bardzo też lubię o tym uczyć, bo przychodzi moment zrozumienia, kiedy studenci, którzy tej sztuki początkowo nie rozumieją i nie podoba im się, nagle zaczynają nią rezonować…”.
Autorka tekstów o artystkach (o Alicji i Bożenie Wahl, o Jolancie Marcolli, o Barbarze Kozłowskiej, o Jadwidze Singer) dla Wysokich Obcasów.
O swojej pracy nad archiwami Marika Kuźmicz mówi: „(...) zanim dochodzi do momentu inwentaryzacji, tworzenia archiwum, to najpierw trzeba je znaleźć. Szczególnie interesują mnie takie zjawiska i nazwiska, które są w jakiś sposób nieoczywiste – można trafić na ich ślady w katalogach, w czasie innych kwerend, na zaproszeniach… To zawsze są jakieś końcówki nici kłębków, które dopiero trzeba pociągnąć. Robię to posługując się różnymi kontaktami, które mam, ale też polegam na intuicji. Czasem szukam w miejscach, które mogłyby ewentualnie zawierać taki zasób, ale też czasem te archiwa same mnie znajdują…”.
Początkowo zajmowała się głównie archiwami artystów, potem przyszło zainteresowanie artystkami – „…Tych artystek nie było widać na początku mojej drogi. Trzeba było paru lat, żeby zobaczyć, że pomiędzy tymi mężczyznami, wielkimi „warsztatowcami” jeszcze ktoś był. Poza tym, to jest niewątpliwie jakieś doświadczenie własnego funkcjonowania w polu sztuki. Widzę tę wspólnotę doświadczenia. Mam poczucie wspólnoty, kiedy rozmawiam z Jolantą Marcollą, kiedy rozmawiam z Iwoną Lemke-Konart, z Ewą Partum… Nasze doświadczenia są bardzo podobne. Mam wrażenie, że gdybym na przykład na chwilę musiała przestać pracować na rok, dwa, pięć, to po Artonie bardzo szybko nie byłoby śladu. Tak to działa. I widzę, że tak samo jest z tymi artystkami. Inspirująca analogia…”.
Od 2021 sprawuje funkcję dziekany na Wydziale Zarządzania Kulturą Wizualną Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
„…Fundacja Arton na ul. Foksal 11 w Warszawie została założona przez dr Marikę Kuźmicz w 2010 roku. Zajmuje się opracowywaniem prywatnych archiwów artystek i artystów. W warszawskiej siedzibie organizowane są wystawy, które zawsze związane są bezpośrednio z archiwami. Wydajemy także katalogi i książki, będące prezentacją opracowanych przez nas archiwów.
14 lipca 2023 w Warszawie na ul. Foksal 14, odbył się wernisaż wystawy „Małgorzata Potocka”, której kuratorką była Marika Kuźnicz, wówczas po raz pierwszy ją spotkałem i sfotografowałem.
Z Małgorzatą Potocką, która jako aktorka, jest związana z filmem niemal przez całe swoje życie, jestem od lat zaprzyjaźniony. Swoją pierwszą rolę filmową zagrała już w wieku kilku lat. Jednak poza swoją działalnością aktorską, Potocka jest także artystką wizualną. Pod koniec lat 70. wspólnie ze swoim mężem, Józefem Robakowskim, prowadziła niezależne miejsce Galerię Wymiany w Łodzi i współtworzyła jednocześnie środowisko ówczesnej polskiej awangardy…” – Czesław Czapliński.
Jest autorką publikacji m.in.: Jan Dobkowski, Fundacja Arton 2021, 296 stron; Barbara Kozłowska, Fundacja Arton i Muzeum Współczesne Wrocław 2020, 238 stron; Ludmiła Popiel i Jerzy Fedorowicz (monografia), Fundacja Arton 2019, 286 stron (wspólnie z Łukaszem Mojsakiem); Zdarzenia. Zdzisław Jurkiewicz, Fundacja Arton i wrocławski Ośrodek Kultury i Sztuki 2019, wspólnie z Agnieszką Chodysz-Foryś; Edward Hartwig. Fotografiki, Fundacja Edwarda Hartwiga 2019, 352 strony; Revisiting Heritage, Fundacja Arton i Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie 2019, 171 stron; Warsztat Formy Filmowej (monografia), Fundacja Arton 2017, wspólnie z Łukaszem Rondudą.
Jest autorką wystaw m.in.: Siostry: Alicja i Bożena Wahl, Fundacja Arton, 2021; Zdzisław Jurkiewicz. Zdarzenia, Muzeum Współczesne Wrocław, 2021; Za stołem świata. Zdzisław Jurkiewicz, Fundacja Arton, 2020; Linia. Barbara Kozłowska, Fundacja Arton, 2020; Barbara Kozłowska. Wszystko to możesz zobaczyć gdziekolwiek, Muzeum Współczesne Wrocław, 2020; IN. Ludmiła Popiel i Jerzy Fedorowicz, Centrum Sztuki Galeria EL, 2019 (współkurator Łukasz Mojsak); Her Own Way. Female Artists and the Moving Image in Art in Poland: From 1970s to the Present, Museum of Photography, Tokyo, 2019 (współautorka Keiko Okamura); Formy Nikłe Ludmiły Popiel i Jerzego Fedorowicza, Fundacja Arton, 2018.
PORTRAIT with HISTORY Marika Kuźmicz
Marika Natalia Kuźmicz (born August 20, 1982 in Warsaw) - art historian, founder and president of the Arton Foundation, discoverer and guardian of the archives of Polish artists, dean of the Faculty of Visual Culture Management of the Academy of Fine Arts in Warsaw.
Graduate of the Institute of Art History at the University of Warsaw (2008). In 2010, she founded the Arton Foundation, which focuses on Polish art of the 1970s. The foundation's activities include organizing private archives and preparing exhibitions, publications and video materials popularizing knowledge about the work and life of artists. In 2014, she received her PhD from the Institute of Art of the Polish Academy of Sciences based on the work Photographer Jan Mieczkowski. Study of life and creativity (supervisor – Wanda Mossakowska). In 2017, she initiated the creation of the Foundation. Edward Hartwig, where she serves as president. In 2020, she received a scholarship from the Minister of Culture and National Heritage for the promotion of culture.
Curator of exhibitions, author and editor of publications, producer and consultant of films about art, organizer of film shows devoted to the Polish avant-garde (including Arton Review 2017, Whitechapel Gallery, London and the screening of Avant-Garde Films by Polish Women Artists of the 1970s at Anthology Film Archive, New York 2021.
The main coordinator and originator of the international project Forgotten Heritage: European Avant-Garde Art Online, implemented by the Arton Foundation as part of the Creative Europe program with partner institutions from Belgium, Croatia and Estonia (which resulted in a database of artists) and the next edition of the Not Yet Written Stories: Women Artists' Archives On-Line project. Vice-editor of the scientific yearbook “Miejsce. Studies on Polish Art and Architecture of the 20th and 21st centuries. Member of ArtTable - an American organization promoting women in the visual arts.
Lecturer at the Academy of Fine Arts in Warsaw and Collegium Civitas. She was also employed at the University of Warsaw. As she says about her teaching experience: "...I also like teaching about it very much, because there comes a moment of understanding when students who initially do not understand this art and do not like it suddenly start to resonate with it...".
Author of texts about women artists (about Alicja and Bożena Wahl, about Jolanta Marcolla, about Barbara Kozłowska, about Jadwiga Singer) for Wysokie Obcasy.
Marika Kuźmicz says about her work on the archives: "(...) before the moment of inventorying and creating an archive, you first have to find it. I am particularly interested in phenomena and names that are in some way non-obvious - you can find traces of them in catalogues, during other queries, on invitations... These are always some ends of threads that need to be pulled. I do it using the various contacts I have, but I also rely on intuition. Sometimes I look for places that could possibly contain such a resource, but sometimes these archives find me on their own...”.
Initially, she dealt mainly with artists' archives, then she became interested in women artists - “…These artists were not visible at the beginning of my path. It took a few years to see that there was still someone among these men, the great "workshop workers". Moreover, it is undoubtedly some experience of one's own functioning in the field of art. I see this community of experience. I feel a sense of community when I talk to Jolanta Marcolla, when I talk to Iwona Lemke-Konart, when I talk to Ewa Partum... Our experiences are very similar. I have the impression that if, for example, I had to stop working for a year, two, or five, there would very quickly be no trace of Arton. That's how it works. And I see that it's the same with these artists. An inspiring analogy…”.
Since 2021, he has been dean at the Faculty of Visual Culture Management of the Academy of Fine Arts in Warsaw.
“…Arton Foundation on ul. Foksal 11 in Warsaw was founded by Dr. Marika Kuźmicz in 2010. He is involved in the development of private archives of artists.
The Warsaw headquarters organizes exhibitions that are always directly related to the archives. We also publish catalogs and books presenting the archives we have developed.
July 14, 2023 in Warsaw at ul. Foksal 14, the opening of the exhibition "Małgorzata Potocka", curated by Marika Kuźnicz, took place. It was then that I met and photographed her for the first time.
I have been friends with Małgorzata Potocka, who as an actress has been associated with film almost all her life, for years. She played her first film role when she was just a few years old. However, apart from her acting, Potocka is also a visual artist. At the end of the 1970s, together with her husband, Józef Robakowski, she ran the independent place Galeria Wymiany in Łódź and at the same time co-created the environment of the Polish avant-garde at that time..." - Czesław Czapliński.
She is the author of publications including: Jan Dobkowski, Fundacja Arton 2021, 296 pages; Barbara Kozłowska, Arton Foundation and Wrocław Contemporary Museum 2020, 238 pages; Ludmiła Popiel and Jerzy Fedorowicz(monograph), Fundacja Arton 2019, 286 pages (together with Łukasz Mojsak); Events. Zdzisław Jurkiewicz, Arton Foundation and Wrocław Center for Culture and Art 2019, together with Agnieszka Chodysz-Foryś; Edward Hartwig. Photographs, Edward Hartwig Foundation 2019, 352 pages; Revisiting Heritage, Arton Foundation and the Academy of Fine Arts in Warsaw 2019, 171 pages; Film Form Workshop (monograph), Arton Foundation 2017, together with Łukasz Ronduda.
She is the author of exhibitions including: Sisters: Alicja and Bożena Wahl, Arton Foundation, 2021; Zdzisław Jurkiewicz. Events, Wrocław Contemporary Museum, 2021; Behind the table of the world. Zdzisław Jurkiewicz, Arton Foundation, 2020; Line. Barbara Kozłowska, Arton Foundation, 2020; Barbara Kozłowska. You can see all this anywhere, Wrocław Contemporary Museum, 2020; IN. Ludmiła Popiel and Jerzy Fedorowicz, Galeria EL Art Center, 2019 (co-curator Łukasz Mojsak); Her Own Way. Female Artists and the Moving Image in Art in Poland: From 1970s to the Present, Museum of Photography, Tokyo, 2019 (co-author Keiko Okamura); Formy Nile by Ludmiła Popiel and Jerzy Fedorowicz, Arton Foundation, 2018.
Comentários