PORTRET z HISTORIĄ Marcin Zamoyski

Marcin Zamoyski (ur. 30 października 1947 w Sopocie) – polski operator filmowy, realizator, samorządowiec, prezydent Zamościa w latach 1990–1992 oraz ponownie od 2002 do 2014, wojewoda zamojski od 1992 do 1994. 

Pochodzi z polskiego rodu Zamoyskich herbu Jelita. Jest synem Jana Tomasza Zamoyskiego, ostatniego ordynata zamojskiego, a także wnukiem Maurycego Klemensa Zamoyskiego. 

Studiował początkowo na Uniwersytecie Warszawskim, potem historię na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W latach 1966–1969 pracował w Kanadzie jako kierowca. Od 1972 do 1990 był zatrudniony w Polskiej Agencji Interpress w Warszawie jako operator filmowy i realizator; odpowiadał tam za przygotowywanie reportaży historycznych. Pracował także dla Wytwórni Filmowej „Czołówka”, niemieckiej telewizji oraz przy filmach fabularnych. Autor zdjęć z legalnych i nielegalnych manifestacji „Solidarności”. Przyjaźnił się z księdzem Jerzym Popiełuszką, który udzielił mu ślubu oraz ochrzcił córkę.

„…Z rodem Zamoyskich, jeśli trak można powiedzieć, spotkałem się po raz pierwszy w październiku 1982 r. w Nowym Jorku, z Adamem Zamoyskim (ur.1949) – https://www.czczaplinski.com/post/portret-z-historią-adam-zamoyski–który urodził się w Nowym Jorku, a wychował w Londynie, autor wielu książek w tym „Chopin, A new Biography 1979…”. Marcina Zamoyskiego spotkałem i fotografowałem 27 marca 1991 r. w Warszawie. Rozmawiałem z nim o Zamościu, gdzie ze względu na znajomość z rzeźbiarzem Marianem Koniecznym - https://www.czczaplinski.com/post/portret-z-historią-marian-konieczny– który tam miał swoje muzeum, jeździłem…” – Czesław Czapliński.

W 1990 stosunkiem głosów 23 do 12 został wybrany przez radę miasta na stanowisko prezydenta Zamościa. W 1992 został przez Jana Olszewskiego mianowany wojewodą zamojskim, w 1994 odwołał go z tej funkcji Waldemar Pawlak. Od 1994 do 1998 był przewodniczącym rady miasta.

W 2002 (w drugiej turze), w 2006 i w 2010 (w pierwszej turze) w bezpośrednich wyborach samorządowych jako niezależny kandydat (popierany m.in. przez Platformę Obywatelską) był wybierany na urząd prezydenta Zamościa. W 2014 nie uzyskał reelekcji, otrzymując w drugiej turze 49,7% głosów i przegrywając z Andrzejem Wnukiem. Przyczynił się do odzyskania księgozbiorów z biblioteki Zamoyskich. W latach 2004–2015 pełnił funkcję prezesa Ligi Polskich Miast i Miejsc UNESCO. 

Zamieszkał na Rynku Wielkim w Zamościu. Żonaty z Aleksandrą z domu Sentek, wywodzącą się z lwowskiej rodziny pochodzenia węgierskiego, z zawodu lekarz weterynarii. Mają dwoje dzieci: Różę (ur. 1982) i Andrzeja (ur. 1986). 

W 1995 w wyniku przetargu nabył dawny PGR w Michalowie o powierzchni 520 ha; przed reformą rolną z 1944 był to folwark wchodzący w skład ordynacji. Jest właścicielem m.in. 6 obrazów z kościoła franciszkańskiego (odzyskanych w 1995 z archidiecezji lubelskiej) i sztandaru jazdy ordynackiej. 

Odznaczenia: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2011); Złoty Krzyż Zasługi (2008); Brązowy Medal za Zasługi dla Policji (2007); Srebrna Odznaka „Zasłużony dla Ochrony Przeciwpożarowej” (2010); Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2015).

PORTRAIT with HISTORY Marcin Zamoyski

       Marcin Zamoyski (born October 30, 1947 in Sopot) – Polish cinematographer, producer, local government official, president of Zamość in 1990–1992 and again from 2002 to 2014, voivode of Zamość from 1992 to 1994.

         He comes from the Polish Zamoyski family of the Jelita coat of arms. He is the son of Jan Tomasz Zamoyski, the last Zamość entailer, and the grandson of Maurycy Klemens Zamoyski.

         He initially studied at the University of Warsaw, then history at the Catholic University of Lublin. In the years 1966–1969 he worked in Canada as a driver. From 1972 to 1990 he was employed at the Polish Interpress Agency in Warsaw as a cinematographer and producer; there he was responsible for preparing historical reports. He also worked for the “Czołówka” Film Studio, German television and on feature films. Author of photographs from legal and illegal demonstrations of "Solidarity". He was friends with Father Jerzy Popiełuszko, who married him and baptized his daughter.

         "...I first met the Zamoyski family, if you can call it that, in October 1982 in New York, with Adam Zamoyski (born in 1949) - https://www.czczaplinski.com/post/portret-z-historią -adam-zamoyski - who was born in New York and raised in London, author of many books including "Chopin, A new Biography 1979...". I met and photographed Marcin Zamoyski on March 27, 1991 in Warsaw. I talked to him about Zamość, where, due to my acquaintance with the sculptor Marian Konieczny - https://www.czczaplinski.com/post/portret-z-historią-marian-konieczny - who had his museum there, I used to travel..." - Czesław Czapliński.

         In 1990, he was elected by the city council to the position of mayor of Zamość by a vote of 23 to 12. In 1992, he was appointed governor of Zamość by Jan Olszewski, and in 1994, he was dismissed from this position by Waldemar Pawlak. From 1994 to 1998, he was the chairman of the city council.

         In 2002 (in the second round), in 2006 and in 2010 (in the first round), he was elected to the office of mayor of Zamość in direct local elections as an independent candidate (supported by, among others, the Civic Platform). In 2014, he did not win re-election, receiving 49.7% of the votes in the second round and losing to Andrzej Wnuk. He contributed to the recovery of the book collections from the Zamoyski library. In the years 2004–2015, he served as president of the League of Polish Cities and UNESCO Sites.

         He lives in the Great Market Square in Zamość. He is married to Aleksandra, née Sentek, who comes from a Lviv family of Hungarian origin, and is a veterinarian by profession. They have two children: Róża (born 1982) and Andrzej (born 1986).

         In 1995, as a result of a tender, he acquired the former State Agricultural Farm in Michalów with an area of ​​520 ha; before the agricultural reform of 1944, it was a farm included in the ordinance. He owns, among others, 6 paintings from the Franciscan church (recovered in 1995 from the Archdiocese of Lublin) and the banner of the ordinance cavalry.

         Decorations: Knight's Cross of the Order of Polonia Restituta (2011); Gold Cross of Merit (2008); Bronze Medal for Merit to the Police (2007); Silver Badge of Merit for Fire Protection (2010); Silver Medal of Merit for Culture Gloria Artis (2015).