Krystyna Zofia Eichler-Jukowicz (ang. Christina Sophie Eichler) (ur. 5 maja 1921 w Częstochowie, zm. 1 sierpnia 2012 w Los Angeles, Stany Zjednoczone) – polska malarka, pisarka i architekt tworząca na emigracji w Stanach Zjednoczonych.
Córka Stefana Tomasza Eichlera i Konstancji ze Skrzyneckich, dzieciństwo spędziła w Warszawie i Suwałkach. Uczęszczała do Liceum Ogólnokształcącego w Augustowie, w 1939 zdała egzamin maturalny i zdała egzaminy na studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Po wybuchu II wojny światowej razem z matką i bratem Januszem wyjechali do Wilna, gdzie w 1940 rozpoczęła studia na Wydziale Malarstwa Uniwersytetu Wileńskiego. 14 czerwca 1941 została z rodziną aresztowana przez NKWD i zesłana do obozu pracy w Kraju Ałtajskim. Po podpisaniu układu Sikorski-Majski i ogłoszeniu amnestii wyruszyli do Samarkandy, gdzie uzyskali informację, że Stefan Tomasz Eichler żyje i zaciągnął się do Armii Andersa, gdzie był szefem II oddziału Armii Polskiej w Związku Radzieckim. W marcu 1942 pociągiem dostali się do Krasnowodska, a następnie statkiem przez Morze Kaspijskie do Pahlawi w Iranie. Następnie razem z polskim wojskiem w 1943 dotarła do Bejrutu, gdzie studiowała architekturę na Academie Libanaise des Beaux Arts. Tam poznała i poślubiła architekta Stanisława Jukowicza (1915-1996). Po uzyskaniu dyplomu w 1948 emigrowała do Argentyny, gdzie pracowała w biurze architektonicznym D. Gambourg DPLG w Buenos Aires, w 1951 sprowadziła tam brata i rodziców. Aktywnie uczestniczyła w życiu tamtejszej Polonii, przyjaźniła się z Witoldem Gombrowiczem, gościła go na kolacjach i uczęszczała na prowadzony przez niego kurs filozoficzny. W 1961 r. przeniosła się do Kalifornii, gdzie w latach 1962-80 pracowała w biurze Robert E. Donald AIA w Beverly Hills na stanowisku samodzielnego architekta, a następnie szefa działu projektów, od 1983 prowadziła własne studio architektoniczne w Los Angeles.
„…Krystynę Eichler poznałem w sierpniu 1983 r. w Los Angeles, w jej architektonicznej pracowni, na ścianach wisiały jej obrazy, które wielokrotnie wystawiała w Los Angeles i Nowym Jorku. Drugi raz raz spotkałem ją 18 września 1992 r. w San Francisco. Cieszę się, że udało mi się ją uwiecznić, z tego okresu nie ma jej zdjęć, a przy okazji otoczenie w jakim żyła…” – Czesław Czapliński.
Specjalizowała się w projektowaniu rezydencji i wieżowców, w 2000 przeszła na emeryturę. Jako malarka stosowana technikę olejną na płótnie, uczestniczyła w życiu artystycznym Argentyny, a następnie Stanów Zjednoczonych. Miała siedem wystaw indywidualnych (Los Angeles, 1975, 1977, 1984, 1987, Nowy Jork, 1992), jej prace były wystawiane także w Polsce. Swoje wspomnienia zawarła w autobiografii „Śladami Odysei”, którą wydała poprzez własne wydawnictwo Sam Miguel Press. Zgodnie z ostatnim życzeniem Krystyny Zofii Eichler Jan Jaworski 27 października 2012 rozsypał jej prochy nad jeziorem Necko, w Augustowie, z którym czuła się emocjonalnie związana.
Utwory: Siberian notes 1939-1942 : manuscripts from archives at the Hoover Institution Stanford University – California; Śladami Odysei; Polscy studenci w Libanie 1942-1952; Michał Kobielak - Wilno, 1940 : Zygmunt Fijałkowski (1920-ok. 1983); Moje amerykańskie perypetie : San Francisco : [opowiadanie].
PORTRAIT with HISTORY Krystyna Eichler
Krystyna Zofia Eichler-Jukowicz (English: Christina Sophie Eichler) (born May 5, 1921 in Częstochowa, died August 1, 2012 in Los Angeles, United States) - Polish painter, writer and architect working in exile in the United States.
The daughter of Stefan Tomasz Eichler and Konstancja née Skrzynecka, she spent her childhood in Warsaw and Suwałki. She attended the Secondary School in Augustów, in 1939 she passed the secondary school leaving examination and passed the examinations for studies at the Faculty of Architecture of the Warsaw University of Technology. After the outbreak of World War II, she, her mother and brother Janusz went to Vilnius, where in 1940 she began studies at the Faculty of Painting at the University of Vilnius. On June 14, 1941, she and her family were arrested by the NKVD and sent to a labor camp in the Altai Krai. After signing the Sikorski-Majski agreement and announcing the amnesty, they set off for Samarkand, where they received information that Stefan Tomasz Eichler was alive and had enlisted in the Anders Army, where he was the head of the second unit of the Polish Army in the Soviet Union. In March 1942, they got to Krasnovodsk by train, and then by ship through the Caspian Sea to Pahlavi in Iran. Then, together with the Polish army, in 1943 she reached Beirut, where she studied architecture at the Academie Libanaise des Beaux Arts. There she met and married architect Stanisław Jukowicz (1915-1996). After obtaining her diploma in 1948, she emigrated to Argentina, where she worked in the D. Gambourg DPLG architectural office in Buenos Aires, and in 1951 she brought her brother and parents there. She actively participated in the life of the local Polish community, was friends with Witold Gombrowicz, hosted him for dinner and attended his philosophy course. In 1961 she moved to California, where in the years 1962-80 she worked in the Robert E. Donald AIA office in Beverly Hills as an independent architect, and then head of the design department, and from 1983 she ran her own architectural studio in Los Angeles.
“…I met Krystyna Eichler in August 1983 in Los Angeles, in her architectural studio, with her paintings hanging on the walls, which she exhibited many times in Los Angeles and New York. The second time I met her was on September 18, 1992 in San Francisco. I am glad that I managed to immortalize her, there are no photos of her from that period, and the environment in which she lived..." - Czesław Czapliński.
She specialized in designing residences and skyscrapers, and retired in 2000. As a painter using oil on canvas, she participated in the artistic life of Argentina and then the United States. She had seven individual exhibitions (Los Angeles, 1975, 1977, 1984, 1987, New York, 1992), her works were also exhibited in Poland. She included her memories in her autobiography "In the Footsteps of the Odyssey", which she published through her own publishing house, Sam Miguel Press. In accordance with Krystyna Zofia Eichler's last wish, Jan Jaworski scattered her ashes on October 27, 2012 at Lake Necko in Augustów, with which she felt emotionally attached.
Works: Siberian notes 1939-1942: manuscripts from archives at the Hoover Institution Stanford University – California; In the footsteps of the Odyssey; Polish students in Lebanon 1942-1952; Michał Kobielak - Vilnius, 1940: Zygmunt Fijałkowski (1920-ca. 1983); My American adventures: San Francisco: [story].
Comments