„…Nie wybrałem żadnej artystycznej drogi. To ona mnie wybrała…” — Janusz Lewandowski.
„…Urodziłem się na ziemi mazowieckiej tuż przed zmierzchem. W ziemi, która w swej podmiotowości jest intensywna. To wystarcza do zachowania swojego istnienia w pewnej gamie duchowości. Wynika z tego i to, że nie grozi mi wielość wyborów w magmie trendów i postmodernistycznej ironii. Wkomponowany jestem bowiem w pewien układ jedności, w pewną harmonię. One chronią mnie przed mamiącymi podszeptami destrukcji. Skazany za to jestem na ciągłe doświadczanie i ocalanie tych nabytych wartości, które kształtowały się w czasach dzieciństwa, trwożnym okresie doznań, olśnień i widzenia bezpośredniego. Jednak teraz, doświadczenia te przeniknięte są bojaźnią i melancholią. Oto moja biografia…” — Janusz Lewandowski.
Janusz Lewandowski (ur. 2 lipca 1937 r. w Rokiciu k. Płocka, zm. 8 stycznia 2022 r. w Warszawie) – artysta malarz. Studiował na Wydziale Malarstwa warszawskiej ASP w pracowni prof. Artura Nachta-Samborskiego. Dyplom uzyskał w 1964 r.
Po ukończeniu studiów brał czynny udział w życiu artystycznym. Uczestnik wielu plenerów i sympozjów (Ustka 1972 r., Krapkowice 1973 r. – projekt cementowni Górażdże w zespole z Marianem Boguszem i Juliuszem Woźniakiem, Złote Grono 1975 r., Osieki 1979 r., Festiwale Sztuk Pięknych w Warszawie, 1966, 1970, 1972, 1975, 1978 r.).
Został uhonorowany licznymi nagrodami i wyróżnieniami, m.in. na XXIV Ogólnopolskim Salonie Zimowym Plastyki „Metafora we współczesnym malarstwie i rysunku” w Radomiu (1980 r.), Nagrodą Prezydenta Warszawy na Wystawie Malarstwa i Grafiki Artystów Środowiska Warszawskiego w Zachęcie (1985 r.), Nagrodą „Artyści w Międzynarodowym Roku Dziecka” w Zachęcie (1979 r.), Nagrodą Polsko-Japońską im. Miyauchi (1995 r.), Nagrodą im. Władysława Hasiora (2011 r.), nominacją do nagrody Norwida (2012 r.), Nagrodą im. Kazimierza Ostrowskiego (2017 r.). W 2018 r. otrzymał order „Zasłużony dla państwa polskiego i polskiej kultury”.
Z wielu wystaw wymienie kilkanaście indywidualnych: Pokaz jednego dzieła (nr 12), Dom Artysty Plastyka, Warszawa (1978), Galeria Plac Zamkowy, Warszawa (1980), Dom Artysty Plastyka, Warszawa (1981), Bodjak’s Galerie, Hamburg, Niemcy (1986), Amsterdam, Holandia (1989), Art Room 9, Eastbourne, Anglia (1995), Malerei, Bucholtz, Niemcy (1996), Muzeum Mazowieckie z Płocku (1998), Galeria Bellotto, Warszawa (2001), Galeria SD, Warszawa (2001), Galeria Weiss Nowina Konopka, Kraków (2003), Dom Pracy Twórczej, Radziejowice (2011), Galeria Wirydarz, Lublin (2014), Galeria Albin Art, Oslo, Norwegia (2017), Muzeum Archidiecezji Warszawskiej (2019).
Od lat znam się z niezwykle skromnym, wybitnym artystom Januszem i fotografuję go u niego w pracowni, na wystawach, ostatnio byłem na jego indywidualnej wystawie w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej 27 listopada 2019 r. Ale ciekawa był wystawa w Galeria Albin Art, w Oslo, w Norwegii, w 2017 r., która odbyła się tak, jak by artyści marzyli. A mianowicie, kuratorka sztuki Królowej Norwegii zwróciła się do Janusza, że chcą urządzić mu wystawę w Oslo, uważając, że to co maluje, jest bardziej norweskie, niż to co u nich powstaje. O której Janusz powiedział: "…Wystawa mojego malarstwa odbyła się w 2017 roku w Oslo z inicjatywy Galerii Albin Art. Z relacji kuratora wiem, że była licznie odwiedzana. Docierały do mnie opinie, że w malarstwie tym zawarty jest pierwiastek z ducha i klimatu Norwegii. Zaproponowano mi pewien rodzaj stypendium w formie zaproszenia na miesięczny pobyt nad fiordami. Nie skorzystałem. Bałem się przy mojej wrażliwości - przemożnego wpływu potęgi tego pejzażu".
KIM JEST ARTYSTA? – drążyłem ten temat przez sześć lat, podczas spotkań z wybitnymi postaciami kultury ARTYŚCI w ŁAZIENKACH w Pałacu Myśliwieckim w Łazienkach Królewskich w Warszawie.
—Czesław Czapliński: Kim jest artysta?
—Janusz Lewandowski: Artysta to człowiek, który patrzy i widzi.
Kwestionariusz Prousta to rodzaj zabawy towarzyskiej znanej wśród europejskich mieszczuchów i salonowców co najmniej od 2 poł. XIX wieku. Tytuł kwestionariusza pochodzi od nazwiska francuskiego pisarza Marcela Prousta (ur. 1871 – zm. 1922). Kwestionariusz składał się z kilkunastu pytań dotyczących osobowości osoby, która na nie odpowiadała, jej upodobań, zamiłowań itp. Pozornie błahy, stał się kwestionariusz Prousta jednym z pierwszych przykładów „testu” osobowości.
—Główna cecha mojego charakteru?
— Wyrozumiałość.
—Cechy, których szukam u mężczyzny?
— Odpowiedzialność.
—Cechy, których szukam u kobiety?
— Łagodność, kobiecość.
—Co cenię najbardziej u przyjaciół?
— Lojalność i szczerość.
—Moja główna wada?
— Uległość.
—Moje ulubione zajęcie?
— Iść przed siebie bez celu.
—Moje marzenie o szczęściu?
— Fruwać nad pejzażami.
—Co wzbudza we mnie obsesyjny lęk?
— Wyczerpanie się weny.
—Co byłoby dla mnie największym nieszczęściem?
— Ślepota.
—Kim lub czym chciałabym być, gdybym nie był tym, kim jestem?
— Może gajowym.
—Kiedy kłamię?
— Kiedy chcę przekazać jakiś trudny komplement.
—Słowa, których nadużywam?
— „Nie, to niemożliwe”.
—Ulubieni bohaterowie literaccy?
— Tacy, którzy spokojnie i łagodnie dążą do jakiegoś celu.
—Ulubieni bohaterowie życia codziennego?
— Ci, którzy wnoszą w przestrzeń społeczną cichość i harmonię.
—Czego nie cierpię ponad wszystko?
— Obłudy i fałszu.
—Dar natury, który chciałbym posiadać?
— Umieć fruwać.
—Jak chciałbym umrzeć?
— Nieprzypadkowo.
—Obecny stan mojego umysłu?
— Zadowalający, twórczy.
—Błędy które najczęściej wybaczam?
— Przewinienia wobec mnie.
Janusz Lewandowski podkreśla, że w sztuce nie szuka się nowości, tylko prawdy. Dlatego nie boi się nawiązywać do twórczości zarówno Tycjana, jak i Malczewskiego czy Chełmońskiego.
PORTRAIT with HISTORY Janusz Lewandowski
"... I have not chosen any artistic path. She chose me ... "- Janusz Lewandowski.
"... I was born in Mazovia just before dusk. In a land that is intense in its subjectivity. This is enough to preserve your existence in a certain range of spirituality. It follows that I am not threatened by a multitude of choices in magma trends and postmodern irony. I am composed in a certain system of unity, in a certain harmony. They protect me from tantalizing whispers of destruction. For this, I am condemned to continually experiencing and saving those acquired values that were shaped during my childhood, the terrible period of sensations, dazzles and direct vision. Now, however, these experiences are permeated with fear and melancholy. This is my biography ... "- Janusz Lewandowski.
Janusz Lewandowski (born in 1937 in Rokic near Płock, died January 8, 2022 in Warsaw) - a painter. He studied at the Faculty of Painting at the Warsaw Academy of Fine Arts in the studio of prof. Artur Nacht-Samborski. He obtained his diploma in 1964.
After graduation, he took an active part in artistic life. Participant of many plein-airs and symposia (Ustka 1972, Krapkowice 1973 - design of the Górażdże cement plant in a team with Marian Bogusz and Juliusz Woźniak, Złote Grono 1975, Osieki 1979, Fine Arts Festivals in Warsaw, 1966, 1970, 1972 , 1975, 1978).
He has been honored with numerous awards and distinctions, including at the XXIV National Winter Exhibition of Fine Arts "Metaphor in contemporary painting and drawing" in Radom (1980), the President of Warsaw Award at the Exhibition of Painting and Graphic Arts of the Warsaw Environment Artists in Zachęta (1985), the Award "Artists in the International Year of Children" in Zachęta (1979), the Polish-Japanese Award Miyauchi (1995), the Władysław Hasior (2011), nomination for the Norwid Award (2012), Kazimierz Ostrowski (2017). In 2018, he was awarded the Order of Merit for the Polish State and Polish Culture.
I will mention several individual exhibitions: Show of one work (No. 12), Dom Artysty Plastyka, Warsaw (1978), Galeria Plac Zamkowy, Warsaw (1980), Dom Artysty Plastyka, Warsaw (1981), Bodjak's Galerie, Hamburg, Germany (1986 ), Amsterdam, Netherlands (1989), Art Room 9, Eastbourne, England (1995), Malerei, Bucholtz, Germany (1996), Mazovian Museum from Płock (1998), Bellotto Gallery, Warsaw (2001), SD Gallery, Warsaw ( 2001), Weiss Nowina Konopka Gallery, Krakow (2003), Dom Pracy Twórniczej, Radziejowice (2011), Galeria Wirydarz, Lublin (2014), Albin Art Gallery, Oslo, Norway (2017), Museum of the Archdiocese of Warsaw (2019).
For years I have known myself with extremely modest, outstanding artists Janusz and I photograph him in his studio and at exhibitions, recently I was at his individual exhibition at the Archdiocese of Warsaw Museum on November 27, 2019. But an interesting exhibition at the Albin Art Gallery in Oslo, in Norway, in 2017, held as if the artists dreamed. Namely, the curator of the art of the Queen of Norway asked Janusz that they wanted to organize an exhibition for him in Oslo, believing that what he paints is more Norwegian than what he creates. About which Janusz said: "... The exhibition of my painting took place in 2017 in Oslo on the initiative of the Albin Art Gallery. From the curator's report I know that she was visited in large numbers. I received opinions that this painting contained an element of the spirit and climate of Norway I was offered a kind of scholarship in the form of an invitation for a monthly stay over the fjords. I did not take advantage. I was afraid of my sensitivity - the overwhelming influence of the power of this landscape. "
WHO IS AN ARTIST? - I delved this topic for six years, during meetings with outstanding figures of artists ARTISTS in LAZIENKI at the Hunter's Palace in the Royal Łazienki in Warsaw.
—Czławław Czapliński: Who is the artist?
—Janusz Lewandowski: An artist is a man who looks and sees.
The Proust Questionnaire is a type of social game known among European townspeople and salon owners since at least the second half. XIX century. The title of the questionnaire comes from the name of the French writer Marcel Proust (born in 1871 - died in 1922). The questionnaire consisted of a dozen or so questions about the personality of the person who answered them, their preferences, passions, etc. Apparently trivial, the Proust Questionnaire became one of the first examples of the personality "test".
—The main feature of my character?
- Forbearance.
—Features I'm looking for in a man?
- Responsibility.
—Features I'm looking for for a woman?
- Gentleness, femininity.
—What do I value most with friends?
- Loyalty and honesty.
—My major disadvantage?
- Submission.
—My favorite activity?
- Go straight ahead.
—My dream of happiness?
- Fly over the landscapes.
—What causes me to be obsessed with fear?
- Exhaustion of inspiration.
—What would be my biggest misfortune?
- Blindness.
—Who or what I would like to be if I wasn't who I am?
- Maybe a gamekeeper.
—When do I lie?
- When I want to give a difficult compliment.
—Words I abuse?
- "No it is not possible".
—Loved literary heroes?
- Those who calmly and gently pursue a goal.
—Loved heroes of everyday life?
- Those who bring calmness and harmony to social space.
—What do I hate above all?
- Hypocrisy and falsehood.
—Gift of nature that I would like to have?
- Be able to fly.
—How would I like to die?
- No coincidence.
—Current state of my mind?
- Satisfactory, creative.
—The mistakes I forgive most often?
- Offenses against me.
Janusz Lewandowski emphasizes that there is nothing new in the art, but the truth. That is why he is not afraid to refer to the works of Titian as well as Malczewski or Chełmoński.
Comments