„…Muzyka działa jak lekarstwo…” – Eleni.
Eleni, właśc. Helena Dzoka lub Helena Tzoka (gr. Ελένη Τζόκα) z domu Milopoulu (gr. Μυλοπούλου) (ur. 27 kwietnia 1956 w Bielawie) – polska piosenkarka pochodzenia greckiego, autorka tekstów i kompozytorka. Wykonuje utwory w języku: polskim, greckim i angielskim.
Pochodzi z greckiej rodziny. Jej rodzice, Perykles i Despina Milopulos, wyemigrowali do Polski w latach 50., po wojnie domowej w Grecji. Była ich dziesiątym, najmłodszym dzieckiem.
Dorastała w Bielawie, gdzie ukończyła szkołę podstawową (Szkoła Podstawowa nr 7, Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego i średnią szkołę muzyczną w klasie gitary.
Zadebiutowała w szkolnym zespole muzycznym Niezapominajki (w której skład weszły także: Lena Diamandi, Krystyna Pawełoszek, Anna Kowalska i Irena Pakulniewicz), później śpiewała w licealnym żeńskim tercecie wokalno-instrumentalnym Ballada (z Leną Diamandi i Krystyną Pawełoszek). Po maturze zaczęła występować w studenckim zespole Hellen. Od 1975 działała w zespole Prometheus, a w 1980 rozpoczęła karierę solową.
Pierwszy album w formacie płyty winylowej Po słonecznej stronie życianagrała z Prometheusem w 1977. Śpiewała piosenkę zawartą w czołówce polskiej wersji seriali: Bouli i Pinokio. W 1980 wydała debiutancki solowy album studyjny pt. Ty – jak niebo, ja – jak obłok. W 1985 w plebiscycie muzycznym tygodnika „Panorama” zajęła trzecie miejsce w kategoriach: piosenkarz roku (pop-and-disco) i przebój roku (pop-and-disco) za „Imienia Twego nie chcę znać”.
„…Eleni spotkałem i intensywnie fotografowałem w maju 1985 r. w Nowym Jorku, gdzie przyjechała między innymi z Cesławem Niemenem - https://www.czczaplinski.com/post/portret-z-historią-czesław-niemen - na artystyczne występy do klubu Cricket w New Jersey, który prowadził Leszek Świerszcz, niestety w ub. roku (2024) zmarł…” – Czesław Czapliński.
1 marca 2004 odebrała Medal Świętego Brata Alberta za wspieranie osób niepełnosprawnych.
1 lutego 2006, z okazji 30-lecia pracy artystycznej, wydała książkę Nic miłości nie pokona (wyd. Edycja Świętego Pawła, Częstochowa 2006) będącą zapisem jej rozmowy z o. Robertem Mirosławem Łukaszukiem z biura prasowego klasztoru jasnogórskiego o jej życiu, miłości, cierpieniu i rozmowach z Bogiem.
Od 2018 prowadziła kanał YouTube, który do kwietnia 2021 zdobył ponad 13 tys. subskrybentów i ponad 1 mln wyświetleń. Został on jednak usunięty „z uwagi na zagrażające niebezpieczeństwo” wraz z ponad setką teledysków. 22 maja 2022 założyła drugi kanał na YouTube.
Mieszka w Poznaniu. W 1976 wyszła za Fotisa Dzokasa. Mieli córkę Afrodytę (ur. 26 sierpnia 1976), która 20 stycznia 1994 została zastrzelona przez 21-letniego Piotra Gruchota, byłego partnera, który nie mógł pogodzić się z ich rozstaniem.
Dyskografia: Albumy studyjne: Po słonecznej stronie życia 1978; S’agapo – moja miłość 1979; Buzuki disco 1980; Ty – jak niebo, ja – jak obłok 1980; Lovers 1982; Grecja jeszcze raz 1983; Morze snu 1984; Muzyka twoje imię ma1985; Eleni... 10 1986; Kolędy polskie śpiewa Eleni 1986; Miłość jak wino 1987; Wakacyjny flirt 1990; Sound from Greece 1990; W rytmie Zorby 1995; Nic miłości nie pokona 1995; – złota płyta Kolędy polskie 1995; – platynowa płyta Kolędy polskie część 2 1998; Moje Credo 1999; Coś z Odysa 2001; Miłości ślad2013; Statek do Pireusu 2019.
Kompilacje: 24 Golden Greats 1991; Złote przeboje 1992; Złota kolekcja: Za wszystkie noce 1999 – złota płyta; Przystań pod gwiazdami 1992; The Best. Muzyka twoje imię ma 2004; Złota kolekcja: Za wszystkie noce / Miłość woła nas2012 – złota płyta; 40 piosenek Eleni 2015; The Best. Muzyka twoje imię ma2020; The Best. Na wielką miłość 2020.
Single:1977 „Po słonecznej stronie życia”; 1979 „Fitepsa elia” / „Den ksero” „O chorismos” / „Elpida kiani”; 1980 „Buzuki – It’s My Love” / „Come Back Tomorrow” Buzuki disco „To nie sztuka” – „Jeszcze nie koniec gry” / „Ballado, hej!”; 2001 „Coś z Odysa” Coś z Odysa „Postaw na mnie a zatrzymam deszcz”; 2004 „Nasze sms-y” – „Świat jest taki jak my”; 2013 „Aleksandria” Miłości ślad; 2019 „Słońce” Statek do Pireusu.
Odznaczenia i wyróżnienia: Order Uśmiechu; Czerwona Kokardka (1996); Nagroda św. Rity (22 maja 1999, przyznawana przez wspólnotę sióstr augustianek z Cascii kobietom, które w swym życiu – tak jak św. Rita – zrealizowały ewangeliczne przesłanie Chrystusa o przebaczeniu); Honorowe Obywatelstwo Miasta Bielawa (24 września 2008 r.); Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2017).
Upamiętnienia: Coroczny Festiwal Piosenek Eleni odbywający się w Bielawie od 2018 roku (z przerwą w 2020); Skwer imienia Eleni w Bielawie, w tym: Mural z postacią Eleni Ławka z postacią piosenkarki; Izba Czarnej Płyty w Pionkach.
„…Swoje życie mogłabym podzielić na - schematycznie oceniając - dwa etapy. Pierwszy - to czas, kiedy byłam bardzo szczęśliwa, miałam w sobie olbrzymie pokłady miłości, którą przekazywałam drugiemu człowiekowi, głównie poprzez piosenki. Wtedy właśnie powstały utwory: "Na miłość nie ma rady", "Na wielką miłość", "Miłość jak wino uderza do głów".
Potem przyszedł bardzo trudny okres, czas tragedii, czas rozpaczy po stracie jedynej córki i to też musiało mieć jakiś oddźwięk w moich piosenkach. Poprzez muzykę, poprzez tekst swoich piosenek chciałam wesprzeć drugiego człowieka, który być może tez przeżywa podobny dramat, jest na rozdrożu lub ma inne problemy. Nagrywając płytę "Nic miłości nie pokona" chciałam powiedzieć ludziom, aby nigdy się nie poddawali. Naszą mocą i siłą Bóg. To on jest Panem naszego życia, a my powinniśmy poddać się Jego woli, bo tak naprawdę sami nic nie możemy..” – ELENI.
PORTRAIT with HISTORY Eleni
“…Music works like medicine…” – Eleni.
Eleni, actually. Helena Dzoka or Helena Tzoka (Greek: Ελένη Τζόκα) née Milopoulu (Greek: Μυλοπούλου) (born April 27, 1956 in Bielawa) - Polish singer of Greek origin, songwriter and composer. He performs songs in Polish, Greek and English.
He comes from a Greek family. Her parents, Pericles and Despina Milopulos, emigrated to Poland in the 1950s, after the Greek civil war. She was their tenth and youngest child.
She grew up in Bielawa, where she graduated from primary school (Primary School No. 7, Bolesław the Brave Secondary School and secondary music school, majoring in guitar).
She made her debut in the school music band Niezapominajki (which also included: Lena Diamandi, Krystyna Pawełoszek, Anna Kowalska and Irena Pakulniewicz), later she sang in the high school female vocal-instrumental trio Ballada (with Lena Diamandi and Krystyna Pawełoszek). After graduating from high school, she started performing in the student band Hellen. From 1975 she worked in the band Prometheus, and in 1980 she started her solo career.
She recorded her first album in vinyl format On the sunny side of life with Prometheus in 1977. She sang a song included in the opening credits of the Polish version of the series: Bouli and Pinocchio. In 1980, she released her debut solo studio album entitled You are like the sky, I am like a cloud. In 1985, in the music plebiscite of the weekly "Panorama", she took third place in the categories: singer of the year (pop-and-disco) and hit of the year (pop-and-disco) for "I Don't Want to Know Your Name".
"...I met Eleni and photographed intensively in May 1985 in New York, where she came with, among others, Cesław Niemen - https://www.czczaplinski.com/post/portret-z-historią-czesław-niemen - for artistic performances at the Cricket Club in New Jersey, run by Leszek Świerszcz, unfortunately he died last year (2024)..." - Czesław Czapliński.
On March 1, 2004, she received the Saint Brother Albert Medal for supporting disabled people.
On February 1, 2006, on the occasion of the 30th anniversary of her artistic work, she published the book Nothing will defeat love (published by Edycja Święta Paweł, Częstochowa 2006), which is a record of her conversation with Father Robert Mirosław Łukaszuk from the press office of the Jasna Góra monastery about her life, love, suffering and conversations with God.
She ran a YouTube channel since 2018, which by April 2021 had gained over 13,000 views. subscribers and over 1 million views. However, it was removed "due to the danger involved," along with over a hundred music videos. On May 22, 2022, she established a second channel on YouTube.
Lives in Poznań. In 1976, she married Fotis Dzokas. They had a daughter, Aphrodyta (born August 26, 1976), who was shot on January 20, 1994 by 21-year-old Piotr Gruchot, a former partner who could not come to terms with their breakup.
Discography: Studio albums: On the sunny side of life 1978; S'agapo – my love 1979; Bouzouki disco 1980; You - like the sky, I - like a cloud 1980; Lovers 1982; Greece again 1983; Sea of Dreams 1984; Music is Your Name 1985; Eleni... 10 1986; Polish Christmas carols sung by Eleni 1986; Love Like Wine 1987; Holiday Flirting 1990; Sound from Greece 1990; In the Rhythm of Zorba 1995; Nothing Can Beat Love 1995; – gold record Polish Christmas Carols 1995; – platinum album Kolędy polskie part 2 1998; My Credo 1999; Something from Odysseus 2001; Trace of Love 2013; Ship to Piraeus 2019.
Compilations: 24 Golden Greats 1991; Golden Hits 1992; Gold Collection: For All the Nights 1999 – gold record; Haven under the stars 1992; The Best. Music is Your Name 2004; Gold collection: For all the nights / Love is calling us 2012 – gold record; 40 songs by Eleni 2015; The Best. Music is your name 2020; The Best. For great love 2020.
Singles:1977 "On the Sunny Side of Life"; 1979 "Fitepsa elia" / "Den ksero" "O chorismos" / "Elpida kiani"; 1980 "Buzuki - It's My Love" / "Come Back Tomorrow" Buzuki disco "It's not art" - "The game's not over yet" / "Ballado, hej!"; 2001 "Something from Odysseus" Something from Odysseus "Bet on me and I will stop the rain"; 2004 "Our smsy" - "The world is like us"; 2013 "Aleksandria" Trace of Love; 2019 "Sun" Ship to Piraeus.
Decorations and distinctions: Order of the Smile; Red Bow (1996); Saint's Award Rita (May 22, 1999, awarded by the community of Augustinian nuns from Cascia to women who - like Saint Rita - realized Christ's Gospel message of forgiveness in their lives); Honorary Citizenship of the City of Bielawa (September 24, 2008); Silver Medal for Merit to Culture Gloria Artis (2017).
Commemorations: Annual Eleni Song Festival taking place in Bielawa since 2018 (with a break in 2020); Eleni square in Bielawa, including: Mural with the figure of Eleni, Bench with the figure of the singer; Black Plate Chamber in Pionki.
“…I could divide my life into - schematically speaking - two stages. The first one was a time when I was very happy, I had huge amounts of love inside me, which I passed on to other people, mainly through songs. It was then that the songs: "There is no solution for love", "For great love", "Love like wine goes to your head".
Then came a very difficult period, a time of tragedy, a time of despair after the loss of my only daughter, and this must also have had some resonance in my songs. Through music, through the lyrics of my songs, I wanted to support another person who may also be experiencing a similar drama, is at a crossroads or has other problems. When recording the album "Nothing Can Beat Love", I wanted to tell people to never give up. Our power and strength is God. He is the Lord of our lives, and we should submit to His will, because we can't really do anything on our own." – ELENI.
