„…Dziedziczymy wszystko, co jest związane z przestrzenią, aby stać się częścią dzieła sztuki. Wszystkie nasze projekty są jak wspaniałe wyprawy…” – Christo.
Christo (właśc. Christo Wladimirow Jawaszew, znany także jako Christo Javacheff, ur. 13 czerwca 1935 w Gabrowie /Bułgaria zm. 31 maja 2020 w Nowym Jorku) – artysta, twórca sztuki krajobrazu.
Jego ojciec Władimir Jawaszew był naukowcem, a matka Cweta Dimitrowa była pracowniczką akademii artystycznej.
Od 1953 studiował na kierunkach artystycznych - początkowo w Bułgarii, następnie w Pradze i w Wiedniu (gdzie osiadł w roku 1957). Mieszkając w Paryżu, stał się apatrydą – czyli osoba nieposiadająca żadnego obywatelstwa.
Rozpoczął malowanie portretów, co stało się jego źródłem utrzymania. Potem wraz z żona tworzą projekty takie jak: „Running Fence”, zapakowanie w 1995 berlińskiego Reistagu, czy Surrounded Islands gdy 11 wysp w Zatoce Biscayne niedaleko Miami zostało otoczonych różowym materiałem.
Zamieszkał w Stanach Zjednoczonych. Wiele lat tworzył wraz ze swoją partnerką Francuzką Jeanne-Claude (ur. 13 czerwca 1935 w Paryżu, zm. 19 listopada 2009).
W oświadczeniu po jego śmierci przekazano, że projekt Christo w
Wyposażenie Reichstagu na projekt zajęło 24 lata od koncepcji do ukończenia; artyści uważali też wstępną pracę za część swojej sztuki, nazywając ją okresem „oprogramowania”, podczas gdy okres „sprzętu” obejmował czas, w którym fizyczna praca została zmaterializowana.
Christo & Jeanne-Claude byli niezależni, finansowali swoje projekty sami, często sprzedając rysunki przygotowawcze, tak mówili: „…Płacimy naszymi pieniędzmi! Żadnych dotacji, żadnych pieniędzy z branży”, powiedział podczas otwarcia „The London Mastaba” w 2018 roku. „Wszystkie te projekty są inicjowane przez nas. Nikt nas o to nie prosił. Nikt nas nie pytał, aby owinąć Reichstag. Nikt nie poprosił nas o zainstalowanie pływających pomostów. Zdecydowaliśmy, że robimy dokładnie to, co lubimy…”.
To definitywnie optimum dla artysty, robić to co się lubi i jeszcze za swoje pieniądze, nie być od nikogo uzależniony.
Pierwszy raz spotkałem i fotografowałem Christo w Nowym Jorku 10 lutego 1988 r. Muszę powiedzieć tak, był niezwykle kontaktowy, dowcipny i wesoły. Nie można się było z nim nudzić. Od tamtego czasu otrzymywałem od niego informacje o nowych projektach, które robili na całym świecie
Zainteresowałem się projektem „The Gates” BRAMY, który zrealizowali w 2005 roku w nowojorskim Central Park, gdzie zainstalowali ponad 7500 bram winylowych w kolorze szafranu. Zrobiłem reportaż z tego projektu w lutym 2005 i m.in. opublikowałem w marcowym magazynie „Gazety Antykwarycznej” (2005):
W stuletniej historii Central Parku, nie było tak wielkiego wydarzenia, jak otwarty przez burmistrza Nowego Jorku Michaela Bloomberga i tysiące nowojorczan i turystów z całego świata, autorskiego projektu Christo i Jeanne-Claude “The Gates” (Bramy).
Co takiego nadzwyczajnego w tym projekcie? Najczęściej artyści konceptualni pieniądze na swoje projekty, albo jak mówią ludzi, którym się to nie podoba “szaleństwa”, dostają od władz lub sponsorów. W przypadku Christo i Jeanne-Claude oni sami sfinansowali project, który uważa się za największy — przekroczył 20 milionów dolarów — w historii tego typu działań. Wzdłuż 42 km ścieżek w Central Parku, którego powierzchnia większa jest niż księstwa Monaco, ustawiono 7500 pięciometrowych bram, do budowy których użyto 5000 ton stali, czyli 2/3 jakie potrzebne były do budowy wieży Eiffla. Nad projektem artyści pracowali od 1979 r. czyli 25 lat, a do ustawiania bramek zgłosiło się 600 ochotników, wśród nich była gubernator Texasu Ann W.Richards, profesorowie ze znanych uczelni, studenci i pasjonaci.
Kim są twórcy projektu, nie trzeba przedstawiać, znani są z tzw. “opakowań” różnych projektów: w 1982 roku otoczyli 11 wysepek na Florydzie różowym materiałem, w 1985 roku okryli materiałem paryski Pont Neuf a w 1995 okryli srebrnym płótnem berliński Reichstag. Co ciekawe i mniej znane, że Christo i Jeanne Claude urodzili się tego samego dnia 13 czerwca 1935 roku. Christo Javacheff pochodzi z Bułgarii, a Jeanne Claude Denat z francuskiej rodziny z Casablanki. Poznali się w 1958 r. w Paryżu a w 1963 roku oboje przenieśli się do Nowego Jorku, gdzie mieszkają do dziś.
Właśnie Nowy Jork i ulice Manhattanu, z płynącymi “rzekami” ludzi, był inspiracją dla projektu The Gates. Zrozumiałem to, kiedy z osiemnastego piętra, domu przylegającego do Central Parku, popatrzyłem w dół. Reakcje ludzi są różne, od skrajnie negatywnych do uwielbienia, jak to ma miejsce z moją przyjaciólką Izabel Bau Madden, która na Central Park patrzy z okna każdego dnia przez trzydzieści lat, ale nie wyobraża sobie, że 27 lutego The Gates zostaną rozmontowane…”.
Trzeba powiedzieć, że Christo żył pełnią życia, nie tylko marząc o tym, co wydawało się niemożliwe, ale również realizując liczne projekty za życia. Ale co ciekawe, nawet po śmierci, będzie realizowany w Paryżu jego projekt: „Christo i Jeanne-Claude zawsze jasno mówili, że ich dzieła są kontynuowane po ich śmierci. L'Arc de Triomphe, Wrapped (Projekt dla Paryża) jest nadal w toku na 18 września - 3 października 2021.”
PORTRAIT with HISTORY Christo Javacheff (1935-2020)
"... We inherit everything that is related to space to become part of a work of art. All our projects are like great trips ... "- Christo.
Christo (real name Christo Vladimirov Jawashev, also known as Christo Javacheff, born on June 13, 1935 in Gabrovo / Bulgaria, May 31, 2020 in New York) - artist, creator of landscape art.
His father Vladimir Javashev was a scientist and his mother Tsvet Dimitrov was an employee of the artistic academy.
From 1953 he studied art - initially in Bulgaria, then in Prague and Vienna (where he settled in 1957). Living in Paris, he became an apatride - that is, a person without any citizenship.
He began painting portraits, which became his livelihood. Later, he and his wife create projects such as "Running Fence", packing the Berlin Reistag in 1995, and Surrounded Islands when 11 islands in Biscayne Bay near Miami were surrounded by pink material.
He settled in the United States. He created many years with his French partner Jeanne-Claude (born on June 13, 1935 in Paris, died on November 19, 2009).
In a statement after his death it was reported that the Christo project in
Reichstag's equipment for the project took 24 years from concept to completion; the artists also considered the initial work as part of their art, calling it the "software" period, while the "hardware" period included the time the physical work was materialized.
Christo & Jeanne-Claude were independent, they financed their projects themselves, often selling preparatory drawings, they said: "... We pay with our money! No subsidies, no industry money, "he said at the opening of The London Mastaba in 2018. "All these projects are initiated by us. Nobody asked us to. Nobody asked us to wrap the Reichstag. Nobody asked us to install floating bridges. We decided that we do exactly what we like ... "
It's definitely the optimum for the artist, do what you like and for your money, not be addicted to anyone.
I first met and photographed Christo in New York on February 10, 1988. I have to say yes, he was extremely contact, funny and cheerful. You couldn't get bored with him. Since then, I have received information from him about new projects that they have done all over the world
I became interested in the Gates' The Gates project, which they implemented in 2005 in Central Park in New York, where they installed over 7,500 saffron-colored vinyl gates. I did a report on this project in February 2005 and among others I published in the March Gazeta Antykwaryczna magazine (2005):
In the centenary history of Central Park, there was not such a big event as opened by the Mayor of New York Michael Bloomberg and thousands of New Yorkers and tourists from around the world, the author's project Christo and Jeanne-Claude "The Gates".
What's so special about this project? Most often, conceptual artists get money for their projects, or, as people say, who do not like "madness", they get from the authorities or sponsors. In the case of Christo and Jeanne-Claude, they funded the project, which is believed to be the largest - over $ 20 million - in the history of this type of activity. Along 42 km of paths in Central Park, which area is larger than the Principality of Monaco, 7500 five-meter gates were erected, for which 5,000 tons of steel were used, which is 2/3 that was needed to build the Eiffel Tower. Artists have been working on the project since 1979, i.e. 25 years, and 600 volunteers have applied to set goals, including former Texas Governor Ann W. Richards, professors from famous universities, students and enthusiasts.
Who the creators of the project need no introduction, they are known for the so-called "Packaging" of various projects: in 1982 they surrounded 11 islets in Florida with pink material, in 1985 they covered Paris with Pont Neuf material and in 1995 they covered the Berlin Reichstag with silver canvas. Interestingly and less well known, Christo and Jeanne Claude were born on the same day on June 13, 1935. Christo Javacheff comes from Bulgaria, and Jeanne Claude Denat from a French family from Casablanca. They met in 1958 in Paris and in 1963 they both moved to New York, where they live today. New York and the streets of Manhattan, with flowing "rivers" of people, was the inspiration for The Gates project. I understood this when from the eighteenth floor, a house adjacent to Central Park, I looked down. People's reactions vary from extremely negative to worship, as is the case with my friend Izabel Bau Madden, who looks at Central Park from the window every day for thirty years, but can't imagine that The Gates will be dismantled on February 27 ... ". It must be said that Christo lived a full life, not only dreaming of what seemed impossible, but also carrying out numerous projects during his lifetime. But interestingly, even after his death, his project in Paris will be implemented: "Christo and Jeanne-Claude have always clearly said that their works continue after their death. L'Arc de Triomphe, Wrapped (Project for Paris) is still ongoing on September 18 - October 3, 2021. "
Yorumlar