„(…) poszedłem do technikum energetycznego. Działało w pobliżu opery. I codziennie, przechodząc koło opery, w drodze do szkoły, stawałem przed szybą kawiarenki, w której siedzieli aktorzy, śpiewacy. To był inny świat: byli świetnie ubrani, uśmiechali się, popijali wódeczkę, kawkę. Powiedziałem wtedy sobie: „Ja też tak chcę!...” – Andrzej Kopiczyński.
Andrzej Kopiczyński (ur. 15 kwietnia 1934 w Międzyrzecu Podlaskim, zm. 12 października 2016 w Warszawie) – aktor teatralny, filmowy i prezenter telewizyjny. Występował m.in. jako tytułowy bohater w serialach Czterdziestolatek i Czterdziestolatek.20 lat później.
Syn Heleny i Konstantego Kopiczyńskich. Przed rozpoczęciem studiów mieszkał we Wrocławiu. Wykształcenie zdobył na Wydziale Aktorskim łódzkiej PWST, którą ukończył w 1958.
Zadebiutował na ekranie w pełnym metrażu w 1957, w filmie Jerzego Kawalerowicza Prawdziwy koniec wielkiej wojny. W latach 1958–1960 występował w Teatrze im. Stefana Jaracza w Olsztynie. W latach 1960–1961 był aktorem Teatru Współczesnego w Bydgoszczy, 1961–1962 Teatru Dramatycznego, 1962–1963 Teatru Bałtyckiego w Koszalinie, a od 1963 do 1970 Teatru Dramatycznego w Szczecinie. Od 1970 aktor występował na scenach teatrów warszawskich. W latach 1970–1979 był aktorem Teatru Narodowego, 1979–1982 Teatru Rozmaitości, 1982–1986 Teatru Na Woli, a od 1986 występował w Teatrze Kwadrat.
Początkowe zamiary aktora skłaniające się ku sztuce dramatycznej radykalnie zmieniły się po roli inż. Stefana Karwowskiego w serialu Jerzego Gruzy Czterdziestolatek (1974–1977). Od tamtego czasu Kopiczyński, wcześniej znany z roli Mikołaja Kopernika w serialu Kopernik, wyprodukowanym dla uczczenia pięćsetlecia urodzin astronoma, był kojarzony wyłącznie z postacią inż. Karwowskiego. Do dziś pozostał on dla wielbicieli właśnie inż. Stefanem Karwowskim. Wielką popularność serialu i ogólny aplauz publiczności po latach nakłonił realizatorów do przypomnienia go widzom. Nowy inż. Karwowski ujawnił się w 1993 w serialu 40-latek. 20 lat później. Na fali popularności obu serii Czterdziestolatka zaangażowano aktorów serialu do różnych produkcji pochodnych, takich jak reklamy. Aktor zagrał w reklamie grzejników, proszku do prania Pollena 2000 oraz Kas Oszczędnościowo Kredytowych. Również za role w Czterdziestolatku i filmie będącym nieodłączną częścią serialu – Motylem jestem czyli romans 40-latka – aktor został obsypany nagrodami, m.in. Nagrodą Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji (zespołowo, 1976), Nagrodą „Srebrny Gwóźdź Sezonu” (w plebiscycie popularności „Kuriera Polskiego"; 1976), Nagrodą za pierwszoplanową rolę męską na gdyńskim (do 1986 gdańskim) Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych (1976), Nagrodą Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji indywidualną I stopnia za II część filmu (1978).
„…Andrzeja Kopiczyńskiego spotkałem i fotografowałem w marcu 1984 r. w Nowym Jorku, gdzie przyjechał na występy dla Polonii. Minęło od tego czasu 40 lat. Był niezwykle zadowolony, gdyż wówczas po takim wyjeździe do Nowego Jorku, zarabiało się kilka razy więcej niż w Polsce, ze względu na przeliczenie dolara na złotówki. Ale z punktu fotograficznego, ciekawym elementem były papierosy, które stanowiły element kompozycji. To było powszechne, tak samo w Hollywood papierosy czy cygara, grały w kluczowych scenach, nadając zupełnie inny charakter zdjęciom…” – Czesław Czapliński.
W 1995 przez krótki okres prowadził teleturniej Koło Fortuny nadawany w TVP2. W 2000 r. jego wizerunek wykorzystano w kampanii reklamowej firmy OknoRes. Podkarpacka Fabryka Okien.
Podczas kariery wcielił się w ponad 160 postaci teatralnych i filmowych.
Czterokrotnie żonaty z aktorkami: Kaliną Pieńkiewicz, Marią Chwalibóg, następnie Ewą Żukowską (córka Katarzyna), a później z Moniką Dzienisiewicz-Olbrychską.
W 2014 r. zdiagnozowano u aktora chorobę Alzheimera. Zmarł 12 października 2016 r. w Warszawie. Został pochowany 19 października 2016 r. na warszawskich Powązkach.
Nagrody i odznaczenia 1961: Nagroda (Toruń – III FTPP – nagroda WRN w Bydgoszczy za rolę Henryka w sztuce Beckett, czyli honor Boga). 1962: Nagroda (Toruń – IV FTPP – za rolę tytułową w Kordianie). 1963: Nagroda (Katowice – FSRiR – nagroda Polskiego Radia dla młodego aktora za rolę Maksimowa w Kolegach). 1964: Nagroda (WRN w Szczecinie). 1966: Nagroda (Toruń – VIII FTPP). 1967: Nagroda (Bursztynowy Pierścień). 1969: Nagroda (Toruń – XI FTPP – wyróżnienie za rolę Konrada w Wyzwoleniu). 1975: Odznaczenie (Złoty Krzyż Zasługi). 1976: Nagroda („Srebrny Gwóźdź Sezonu 1975” przyznawany przez redakcję „Kuriera Polskiego”). 1977: Złota odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” 1978: Nagroda (Komitetu ds. PRiTV I stopnia). 2015: Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. 2016: Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie)
Filmografia m.in.: 1957: Prawdziwy koniec wielkiej wojny; 1958: Zadzwońcie do mojej żony – marynarz w gospodzie w Zatoce Szczęścia; 1964: Zakochani są między nami – mężczyzna, który poderwał dziewczynę konferansjerowi; 1964: Obok prawdy – Wojtek Łopot; 1964: Koniec naszego świata – kapo Krwawy Józek; 1965: Święta wojna – Grześ Walczak, piłkarz Sparty; 1965: Gorąca linia – górnik Witalis; 1966: Cierpkie głogi – Leon, reporter PR; 1967: Julia, Anna, Genowefa... – Marek, syn Rutowiczowej; 1969: Jarzębina czerwona – podporucznik Wiktor Kotarski; 1969: Czekam w Monte-Carlo – Jan Rajski; 1970: Pułapka – Jan Rajner; 1970: Prawdzie w oczy – inżynier Marczak; 1970: Kolumbowie – oficer sztabowy (odc. 5); 1971: Wiktoryna czyli czy pan pochodzi z Beauvais? – Piotr; 1971: 150 na godzinę – Jimmy, mąż Aldony; 1972: Kopernik – Mikołaj Kopernik; 1972: Kopernik – Mikołaj Kopernik (odc. 1–3); 1972: Skarb trzech łotrów – Adam Morawski; 1972: Diabelskie eliksiry – Wiktoryn; 1973: Zasieki – porucznik; 1974–1977: Czterdziestolatek – inż. Stefan Karwowski; 1976: Motylem jestem, czyli romans 40-latka – inż. Stefan Karwowski; 1977: Noce i dnie – Tytus Jerzy Niechcic, kuzyn Bogumiła (odc. 9); 1978: Życie na gorąco – senator Juan Meranez (odc. 6); 1978: Odcinek XIII – kierownik ośrodka lotów kosmicznych, dowódca statku „Copernicus”; 1978: 07 zgłoś się – w roli samego siebie (odc. 7); 1981: Miłość ci wszystko wybaczy – major Olo Kryński; 1981: Filip z konopi – Wiśniewski, kolega Leskiego; 1981: Ślepy bokser – Zenon Gołyźniak; 1981: Znachor – lekarz Pawlicki; 1987: Rajski ptak – Gadomski, ojciec Anki; 1988: Pięć minut przed gwizdkiem – sędzia Leszek Hogendorf; 1988: Niezwykła podróż BaltazaraKobera – Pappagello; 1990: Napoleon – Anglik (odc. 6); 1990: Korczak – dyrektor w PR; 1990: Dziewczyna z Mazur – fotografik Daniel Grycz; 1993:Czterdziestolatek 20 lat później – inż. Stefan Karwowski; 1994: Bank nie z tej ziemi – Stefan Kropkowski (odc. 12); 1999: Ogniem i mieczem – Zaćwilichowski; 1999–2000: Czułość i kłamstwa – Ryszard Trybuła; 2000:Ogniem i mieczem – Zaćwilichowski; 2001–2005: Lokatorzy – pan Roman Zagórny; 2006: Niania – Waldemar Krukowski (odc. 19); 2007, 2011: Świat według Kiepskich – inż. Stefan Karwowski (odc. 280 i 368); 2008: To nie tak, jak myślisz, kotku – minister; 2008: Plebania – ksiądz Ernest (odc. 992); 2008: Na kocią łapę – właściciel kota Caruso; 2011: 1920 Bitwa warszawska – ksiądz; 2012: Piąty Stadion – Michał, wuj Aleksa (odc. 58); 2013: Lekarze – Makary (odc. 25).
Dubbing 2006: Garfield 2 − Smithee.
„…Zawsze uważałem, że aktorem jest się po to, żeby grać wszystko. Bo aktorem jest się dla publiczności…” – Andrzej Kopiczyński.
PORTRAIT with HISTORY Andrzej Kopiczyński
"(...) I went to an energy technical school. It was located near the opera. And every day, passing the opera, on my way to school, I would stand in front of the window of a café where actors and singers were sitting. It was a different world: they were dressed wonderfully, smiling, drinking vodka, coffee. I said to myself then: "I want that too!..." - Andrzej Kopiczyński.
Andrzej Kopiczyński (born April 15, 1934 in Międzyrzec Podlaski, died October 12, 2016 in Warsaw) - theatre, film and television presenter. He appeared, among others, as the title character in the series Czterdziestolatek and Czterdziestolatek.20 lat więcej.
Son of Helena and Konstanty Kopiczyński. Before starting his studies, he lived in Wrocław. He received his education at the Acting Department of the Łódź State Drama School, from which he graduated in 1958. He made his full-length screen debut in 1957, in Jerzy Kawalerowicz's film Prawdziwy koniec wielkie wojny. In the years 1958-1960 he performed at the Stefan Jaracz Theatre in Olsztyn. In the years 1960-1961 he was an actor at the Współczesny Theatre in Bydgoszcz, in 1961-1962 at the Dramatic Theatre, in 1962-1963 at the Baltic Theatre in Koszalin, and from 1963 to 1970 at the Dramatic Theatre in Szczecin. Since 1970 the actor has performed on the stages of Warsaw theatres. In the years 1970–1979 he was an actor at the National Theatre, in 1979–1982 at the Rozmaitości Theatre, in 1982–1986 at the Na Woli Theatre, and from 1986 he performed at the Kwadrat Theatre.
The actor's initial intentions, leaning towards drama, changed radically after playing engineer Stefan Karwowski in Jerzy Gruza's series Czterdziestolatek (1974–1977). Since then, Kopiczyński, previously known for his role as Nicolaus Copernicus in the series Kopernik, produced to celebrate the astronomer's 500th birthday, has been associated exclusively with the character of engineer Karwowski. To this day, he has remained engineer Stefan Karwowski for his fans. The great popularity of the series and the general applause of the audience convinced the producers to remind viewers of him after many years. The new engineer Karwowski was revealed in 1993 in the series 40-latek. 20 years later. On the wave of popularity of both series of Czterdziestolatek, actors from the series were hired for various derivative productions, such as commercials. The actor played in a commercial for radiators, Pollena 2000 washing powder and Savings and Credit Unions. The actor was also showered with awards for his roles in Czterdziestolatek and the film that was an inseparable part of the series – Motylem jestem, czyli romans 40-tolatka – including the Award of the Chairman of the Radio and Television Committee (team award, 1976), the "Silver Nail of the Season" Award (in the "Kurier Polski" popularity poll; 1976), the Award for the leading male role at the Gdynia (Gdańsk until 1986) Polish Feature Film Festival (1976), the Award of the Chairman of the Radio and Television Committee, individual, 1st degree for the second part of the film (1978).
"...I met and photographed Andrzej Kopiczyński in March 1984 in New York, where he came to perform for Polonia. 40 years have passed since then. He was extremely happy, because at that time, after such a trip to New York, you earned several times more than in Poland, due to the conversion of dollars into zlotys. But from a photographic point of view, an interesting element was cigarettes, which were an element of the composition. It was common, just like in Hollywood, cigarettes or cigars, played in key scenes, giving a completely different character to the photos..." - Czesław Czapliński.
In 1995, for a short period, he hosted the game show Koło Fortuny broadcast on TVP2. In 2000, his image was used in an advertising campaign for OknoRes. Podkarpacka Fabryka Okien.
During his career, he played over 160 theater and film characters.
He was married four times to actresses: Kalina Pieńkiewicz, Maria Chwalibóg, then Ewa Żukowska (daughter Katarzyna), and later to Monika Dzienisiewicz-Olbrychska.
In 2014, the actor was diagnosed with Alzheimer's disease. He died on October 12, 2016 in Warsaw. He was buried on October 19, 2016 at the Powązki Cemetery in Warsaw.
Awards and decorations 1961: Award (Toruń – 3rd FTPP – WRN award in Bydgoszcz for the role of Henryk in the play Beckett, or the Honour of God). 1962: Award (Toruń – 4th FTPP – for the title role in Kordian). 1963: Award (Katowice – FSRiR – Polish Radio award for a young actor for the role of Maksimov in Colleagues). 1964: Award (WRN in Szczecin). 1966: Award (Toruń – 8th FTPP). 1967: Award (Amber Ring). 1969: Award (Toruń – 11th FTPP – distinction for the role of Konrad in Wyzwolenie). 1975: Decoration (Golden Cross of Merit). 1976: Award (”Silver Nail of the Season 1975” awarded by the editorial office of “Kurier Polski”). 1977: Golden Badge of Honor "For Services to Warsaw" 1978: Award (Committee for Polish Radio and Television, 1st degree). 2015: Silver Medal for Merit to Culture Gloria Artis. 2016: Officer's Cross of the Order of Polonia Restituta (posthumously)
Filmography includes: 1957: The Real End of the Great War; 1958: Call My Wife – a sailor in the inn in the Bay of Happiness; 1964: In Love Between Us – a man who stole the compere’s girl; 1964: Beside the Truth – Wojtek Łopot; 1964: The End of Our World – kapo Bloody Józek; 1965: The Holy War – Grześ Walczak, Sparta footballer; 1965: Hot Line – miner Witalis; 1966: Sour Hawthorns – Leon, PR reporter; 1967: Julia, Anna, Genowefa... – Marek, Rutowiczowa’s son; 1969: Red Rowan – Second Lieutenant Wiktor Kotarski; 1969: Waiting in Monte-Carlo – Jan Rajski; 1970: The Trap – Jan Rajner; 1970: Face the Truth – engineer Marczak; 1970: Columbuses – staff officer (episode 5); 1971: Wiktoryna, or Are You from Beauvais? – Piotr; 1971: 150 per hour – Jimmy, Aldona's husband; 1972: Copernicus – Nicolaus Copernicus; 1972: Copernicus – Nicolaus Copernicus (episodes 1–3); 1972: Treasure of Three Thieves – Adam Morawski; 1972: Devil's Elixirs – Wiktoryn; 1973: Zasieki – lieutenant; 1974–1977: Forty-Year-Old – engineer Stefan Karwowski; 1976: I Am a Butterfly, or the Romance of a 40-Year-Old – engineer Stefan Karwowski; 1977: Nights and Days – Tytus Jerzy Niechcic, Bogumił's cousin (episode 9); 1978: Life in the Heat – senator Juan Meranez (episode 6); 1978: Episode XIII – head of the space flight center, commander of the ship "Copernicus"; 1978: 07 Come In – as Yourself (episode 7); 1981: Love Will Forgive You Everything – Major Olo Kryński; 1981: Filip of Hemp – Wiśniewski, Leski’s friend; 1981: The Blind Boxer – Zenon Gołyźniak; 1981: The Quack – doctor Pawlicki; 1987: Bird of Paradise – Gadomski, Anka’s father; 1988: Five Minutes Before the Whistle – referee Leszek Hogendorf; 1988: The Extraordinary Journey of Baltazar Kober – Pappagello; 1990: Napoleon – the Englishman (episode 6); 1990: Korczak – PR director; 1990: The Girl from Masuria – photographer Daniel Grycz; 1993: Forty-Year-Old 20 Years Later – engineer Stefan Karwowski; 1994: A Bank Not of This Earth – Stefan Kropkowski (episode 12); 1999: With Fire and Sword – Zaćwilichowski; 1999–2000: Tenderness and Lies – Ryszard Trybuła; 2000: With Fire and Sword – Zaćwilichowski; 2001–2005: Tenants – Mr. Roman Zagórny; 2006: The Nanny – Waldemar Krukowski (episode 19); 2007, 2011: The World According to the Kiepskis – engineer Stefan Karwowski (episodes 280 and 368); 2008: It's Not What You Think, Kitty – minister; 2008: The Rectory – priest Ernest (episode 992); 2008: By the Cat's Paw – cat owner Caruso; 2011: 1920 Battle of Warsaw – priest; 2012: Fifth Stadium – Michał, Aleks's uncle (episode 58); 2013: Doctors – Makary (episode 25).
Dubbing 2006: Garfield 2 - Smithee.
"...I've always thought that an actor is there to play everything. Because an actor is there for the audience..." - Andrzej Kopiczyński.
Comments