PORTRET z HISTORIĄ Adam Myjak

Adam Myjak (ur. 3 stycznia 1947 w Starym Sączu, zm. 5 kwietnia 2025) – polski rzeźbiarz i pedagog, profesor i rektor Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.

Dzieciństwo spędził w Częstochowie, gdzie rozpoczął edukację szkolną. W 1958 rodzice wraz z piątką dzieci przenieśli się do Sandomierza. Tu ukończył szkołę podstawową, a następnie w 1965 I Liceum Ogólnokształcące – Collegium Gostomianum. Zgodnie z zainteresowaniami plastycznymi rozpoczął w tym samym roku studia na wydziale rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie pod kierunkiem Stanisława Słoniny, Stanisława Kulona i Mariana Wnuka. Studia ukończył z wyróżnieniem w 1971. Po obronie pracy dyplomowej u Jana Bohdana Chmielewskiego związał się na stałe z macierzystą uczelnią. W latach 1979–1981 przebywał na stypendium twórczym w Duisburgu w RFN, gdzie na tamtejszym Uniwersytecie na Wydziale Sztuk Pięknych wykładał rzeźbę. 

W ASP przeszedł wszystkie szczeble kariery akademickiej od asystenta do profesora zwyczajnego. Był wielokrotnie wybierany na rektora tej uczelni (1990–1996, 1999–2006, 2012–2020). Prowadził też na ASP własną pracownię rzeźby. 

W 2009 został członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności. 

Myjak był redaktorem graficznym pisma „Orientacja” oraz miesięcznika literackiego młodych „Nowy Wyraz”, był związany nie tylko formalnie z poetyckim pokoleniem 68 roku. Był stypendystą Ministerstwa Kultury i Sztuki w 1971 i 1974. Został wyróżniony Nagrodą II stopnia Prezesa Rady Ministrów w 1979. 

Pierwsze sukcesy artystyczne zaczął odnosić już w czasach studenckich: zdobył I nagrodę za „Najlepszą pracę roku 1967 studentów Warszawy” – rzeźba; w 1968 dwie II nagrody – za rzeźbę i III nagrodę oraz wyróżnienie za rysunek w ogólnopolskim konkursie o tematyce wojskowej; w 1970 – uhonorowany został III nagrodą w ogólnopolskim konkursie na dzieło plastyczne o tematyce kopernikowskiej; w 1971 – II nagrodą w ogólnopolskim konkursie „Człowiek, praca, środowisko”, II nagrodą za rzeźbę „Stary aktor”; 1972 zdobył I i II nagrodę w konkursie na medal kopernikowski, I nagrodę i wyróżnienie w ogólnopolskim konkursie medalierskim z okazji XXX- lecia LWP; brązowy medal na III Festiwalu Sztuk Pięknych; w 1973 przyznano mu srebrny medal na IV Festiwalu Sztuk Pięknych; w 1979 – nagrodę Hiszpańskiej Federacji Żeglarskiej za rzeźbę „Żagiel” na VII Międzynarodowym Biennale „Sport w sztukach pięknych” w Barcelonie; w 1983 roku uzyskał wyróżnienie w ogólnopolskim konkursie na pomnik powstania warszawskiego; w 1987 – nagrodę honorową X Międzynarodowej Sztuki Krajów Nadbałtyckich (Rostock); w 1990 otrzymał Nagrodę Projektu za ubiegły rok. Laureat Nagrody im. Witolda Hulewicza. W 1997 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1997). W 2005 został odznaczony przez ministra kultury Waldemara Dąbrowskiego Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. W 2020 otrzymał Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za osiągnięcia organizacyjne. 

Był autorem 50 wystaw indywidualnych krajowych i zagranicznych, m.in. w 1981 roku w Muzeum im. W. Lehmbrucka w Duisburgu, 1989 w Muzeum Bochum, w 1991 w Instytucie Kultury Polskiej w Pradze, w 1993 w Zachęcie w Warszawie, w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, w 1994 w Muzeum Rzeźby w Białymstoku, w 1999 w Galerii Studio w Warszawie. Brał udział w wystawach zbiorowych sztuki polskiej w kraju i za granicą.

„…Bardzo chciałem zrobić portrety Adama Myjaka połączone z jego sztuką. Umówiłem się z nim na wystawie w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie 6 października 2021 r. Pospacerowaliśmy po jego wystawie i tak powstały zdjęcia. W czasie naszego spaceru przypomniałem mu jego wypowiedź – Nie mogę pogodzić się z przemijaniem. Sztuka jest dla mnie utrzymaniem nadziei, że wszystko, co zdarza się w świecie, nie dzieje się przypadkiem – Na co uśmiechnął się.…” – Czesław Czapliński.

       Był autorem realizacji pomnikowych m,in.: 1970 rok: pomnik konia-krwiodawcy (według projektu M. Wnuka; wspólnie z Januszem Pastwą w Dralewie), 1983 rok: pomnik katyński dla tzw. Dolinki Katyńskiej na warszawskich Powązkach Wojskowych (zrealizowany, ale ze względów politycznych nie ustawiony, obecnie przed konkatedrą Matki Bożej Zwycięskiej na Kamionku), 1984 rok: pomnik Tadeusza Kościuszki w Połańcu, pomnik Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Zalesiu koło Warszawy, pomnik Homo Homini w Kielcach, dwa popiersia Tadeusza Mazowieckiego w Warszawie; plenerowych – Orońsko, Wuppertal, Minheim nad Rurą, Duisburg, Düsseldorf; medalierskich – Jana Pawła II, LOT-u (Paderewskiego, Słowackiego, Kusocińskiego, Moniuszki, Pendereckiego), Mikołaja Kopernika;

wnętrz – kościół św. Krzyża w Warszawie – płaskorzeźba Matka Boska Katyńska, nowy gmach Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego (rzeźba pełna) – 1999 rok; scenograficznych, m.in. scenografia do spektaklu „Prometeusz” w Teatrze Współczesnym we Wrocławiu oraz prace w zbiorach: Muzeum Narodowego w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Wrocławiu, Szczecinie, Muzeum Śląskim w Katowicach, Muzeum w Bochum, Muzeum Lehmburcka w Duisburgu, galerii BWA, zbiorach prywatnych krajowych i zagranicznych.

PORTRAIT with HISTORY Adam Myjak

Adam Myjak (born January 3, 1947 in Stary Sącz, died April 5, 2025) – Polish sculptor and teacher, professor and rector of the Academy of Fine Arts in Warsaw.

He spent his childhood in Częstochowa, where he began his school education. In 1958, his parents and five children moved to Sandomierz. Here he completed primary school, and then in 1965 the 1st General Secondary School – Collegium Gostomianum. In line with his interests in art, he began studies in the same year at the Faculty of Sculpture of the Academy of Fine Arts in Warsaw under the supervision of Stanisław Słonina, Stanisław Kulon and Marian Wnuk. He graduated with distinction in 1971. After defending his thesis under Jan Bohdan Chmielewski, he permanently associated with his alma mater. In the years 1979–1981 he was on a creative scholarship in Duisburg, Germany, where he lectured on sculpture at the Faculty of Fine Arts at the University of Fine Arts there.

At the Academy of Fine Arts, he went through all levels of the academic career from assistant to full professor. He was elected rector of the school many times (1990–1996, 1999–2006, 2012–2020). He also ran his own sculpture studio at the Academy of Fine Arts.

In 2009, he became an active member of the Polish Academy of Arts.

       Myjak was the graphic editor of the magazine "Orientacja" and the monthly literary magazine for young people "Nowy Wyraz", and was associated not only formally with the poetic generation of '68. He was a scholarship holder of the Ministry of Culture and Art in 1971 and 1974. He was awarded the 2nd degree Prize of the Prime Minister in 1979.

He began to achieve his first artistic successes while still a student: he won 1st prize for "The best work of the year 1967 by Warsaw students" - a sculpture; in 1968 two 2nd prizes - for sculpture and 3rd prize and a distinction for a drawing in a national competition on military themes; in 1970 - he was honored with 3rd prize in a national competition for a work of art on the subject of Copernicus; in 1971 - 2nd prize in the national competition "Man, work, environment", 2nd prize for the sculpture "Old actor"; 1972 he won 1st and 2nd prize in the Copernicus Medal competition, 1st prize and distinction in the national medal competition on the occasion of the 30th anniversary of the Polish People's Army; bronze medal at the 3rd Festival of Fine Arts; in 1973 he was awarded a silver medal at the 4th Festival of Fine Arts; in 1979 – an award from the Spanish Sailing Federation for the sculpture “Sail” at the 7th International Biennale “Sport in Fine Arts” in Barcelona; in 1983 he received a distinction in the national competition for the Warsaw Uprising monument; in 1987 – an honorary award from the 10th International Baltic Art Competition (Rostock); in 1990 he received the Project Award for the previous year. Winner of the Witold Hulewicz Award. In 1997 he was awarded the Officer's Cross of the Order of Polonia Restituta (1997). In 2005 he was awarded the Gold Medal for Merit to Culture – Gloria Artis by the Minister of Culture, Waldemar Dąbrowski. In 2020 he received the Award of the Minister of Culture and National Heritage for organizational achievements.

He was the author of 50 individual exhibitions in Poland and abroad, including in 1981 at the W. Lehmbruck Museum in Duisburg, 1989 at the Bochum Museum, 1991 at the Institute of Polish Culture in Prague, 1993 at the Zachęta Gallery in Warsaw, at the Centre of Polish Sculpture in Orońsko, 1994 at the Sculpture Museum in Białystok, and 1999 at the Studio Gallery in Warsaw. He took part in group exhibitions of Polish art in Poland and abroad.

"...I really wanted to make portraits of Adam Myjak combined with his art. I arranged to meet him at the exhibition at the Academy of Fine Arts in Warsaw on October 6, 2021. We walked around his exhibition and that's how the photos were created. During our walk, I reminded him of his statement - I can't come to terms with transience... For me, art is maintaining hope that everything that happens in the world does not happen by accident. - To which he smiled..." - Czesław Czapliński.

He was the author of monumental projects, including: 1970: monument to a blood-donating horse (according to the design of M. Wnuk; together with Janusz Pastwa in Dralewo), 1983: Katyn monument for the so-called. Katyń Valleys at the Powązki Military Cemetery in Warsaw (completed, but not erected for political reasons, currently in front of the Co-Cathedral of Our Lady of Victory in Kamionek), 1984: Tadeusz Kościuszko monument in Połaniec, Cardinal Stefan Wyszyński monument in Zalesie near Warsaw, Homo Homini monument in Kielce, two busts of Tadeusz Mazowiecki in Warsaw; outdoor – Orońsko, Wuppertal, Minheim nad Rura, Duisburg, Düsseldorf; medals – John Paul II, LOT (Paderewski, Słowacki, Kusociński, Moniuszko, Penderecki), Nicolaus Copernicus;

interiors – Holy Cross Church in Warsaw – bas-relief Our Lady of Katyn, new building of the Warsaw University Library (full sculpture) – 1999; scenography – including the scenography for the play “Prometheus” at the Contemporary Theatre in Wrocław and works in the collections of: the National Museum in Warsaw, Kraków, Poznań, Wrocław, Szczecin, the Silesian Museum in Katowice, the Museum in Bochum, the Lehmburck Museum in Duisburg, the BWA gallery, private collections in Poland and abroad.